Dorien is mama van twee meisjes, Hannah en Oona. Hannah en Oona zijn een tweeling en beiden 6 jaar oud. Ze zijn elkaars schaduw. Waar Hannah is, zie je ook Oona en omgekeerd. De laatste maanden zijn er echter voor het eerst zwaardere dagen in huis, vertelt mama Dorien. Hannah en Oona willen nog steeds het liefst altijd samenspelen, maar dat lukt hen niet altijd even goed.
‘Dat is niet eerlijk!’, hoort mama Dorien dan door het hele huis. Hannah voelt zich vaak minder bedeeld dan Oona, voelt vaak een onrecht en een ongelijkheid. In haar ogen mag Oona net iets meer, heeft Oona net dat leuke speelgoedje langer of heeft ze de betere verfborstel, waardoor haar schilderij beter lukte. Het lijken onbenulligheden voor mama, maar voor Hannah lijkt het van levensbelang.
Mama Dorien vraagt zich af hoe ze de meisjes kan bijstaan bij deze meningsverschillen en weer meer harmonie verkrijgt in huis?
Laten we starten bij de vraag:
"Hoe ziet een kleuter dit?"
Hannah en Oona horen bij de oudste kleuters. Ze veranderen snel. Je ziet ze als het ware groter worden. Dat groter worden zie je ook in het sociale en het emotionele aspect. Ze lijken dan wel fysiek op elkaar, maar Hannah en Oona zijn twee aparte identiteiten, die steeds meer vorm krijgen en steeds meer op zichzelf staan.
Beide meisjes hebben een mening, zijn zich hier steeds meer bewust van en vechten voor hun eigen plaatsje. Hoe ze die plaats moeten vastkrijgen en hoe ze voor zichzelf moeten opkomen, dat is een vaardigheid die nog moet ontwikkelen. Beide meisjes experimenteren in hun reacties en ondervinden aan den lijve wat dat met de andere en de situatie doet. Lukt het niet zoals gepland, dan worden ze overspoeld door een groot gevoel van onrecht. Het overvalt hen in de strijd en geen van beide meisjes kan dit gevoel al goed controleren.
5 tips om zelf mee aan de slag te gaan.
1.
Luister zonder oordeel naar de kleuter(s) die een verhaal kwijt wil(len). Zoek hierbij niet naar dé waarheid, dat is het doel niet. Maar bied een steun en een luisterend oor aan de kleuter die overspoeld wordt door emotie.
Is het moeilijk om de aandacht te verdelen en om de beurt te praten, schenk ook non-verbaal al aandacht aan diegene die even moet wachten met het verhaal. Neem diens hand vast, laat die even wachten op jouw schoot of wrijf even over het been, dat maakt het makkelijker om die nood aan aandacht even uit te stellen.
2.
Je hoeft geen magische oplossing aan te bieden voor dit kleuterprobleem. Jouw nabijheid is de oplossing bij het co-reguleren van deze grote emotie. Jouw kleuter heeft jouw aanwezigheid, jouw aanraking en/of onverdeelde aandacht even nodig om niet te verdrinken in deze golf van emotie. Er eenvoudigweg zijn, is dus op dat moment de beste hulp.
3.
Eenmaal de emotie wat kleiner wordt, kan je ook jouw kleuter zelf betrekken bij het verdere verloop en de hulp daarbij. Wat heeft hij nodig? In deze rustige toestand kan hij immers ook zelf terug oplossingsgericht nadenken. Die nood zal per situatie en per persoon verschillen. Zo heeft de ene persoon na zulke discussie nood aan even alleen zijn, verder tot rust komen en even geen sociale uitdaging te kennen. Anderen gaan net op zoek naar afleiding, hebben nood aan een positief samenspel om deze ruzie achter hen te laten.
4.
Bij deze laatste fase van herstel, kan je van op een afstand even checken wat de graad van zelfstandigheid is die jouw kleuter daarbij aankan. Lukt het meteen om zelfstandig te spelen of samen te spelen of is er misschien een overgang nodig waar je als volwassene even mee ‘het verkeer regelt.’ Die graad van zelfstandigheid is niet zwart-wit. Soms heeft een kleuter een beetje hulp nodig en kan je daar best heel creatief in zijn. Die hulp hoeft immers niet altijd in directe lijn van een volwassene te komen. Je kan ook zorgen voor een troostknuffel die deze functie op zich neemt of je kan een spelopdracht geven, waar uitgestelde interactie aanwezig is, zoals bijvoorbeeld een tekening voor iemand (samen) maken.
5.
Tot slot, meningsverschillen binnen de thuiscontext zorgen voor goede oefenmomenten. Het is geen doel om de ruzies en discussies volledig te voorkomen, maar om net samen met hen een proces te doorlopen, waarbij ze de overspoelende emoties steeds beter de baas kunnen, binnen de grenzen van het aanvaardbare gedrag. Het is dan misschien wel even erg lastig op dat moment, toch is het erg waardevol om hier observator en helper aan de zijlijn te zijn.
Wil je graag eerdere artikels lezen?