Annelies is mama van Roos.
Roos is 3 jaar, bijna vier. Al een hele tijd merkt mama Annelies dat Roos grenzen aftast en een eigen wil toont. De wil van Roos staat echter vaak haaks op dat wat mama voor ogen had.
Dat zorgt voor heel wat discussie, ongenoegen en luide tegenstand. Vaak eindigt deze strijd met de woorden ‘STOUTE MAMA!, Papa is liever’.
Annelies weet wel dat Roos haar niet minder graag ziet, maar toch komen deze woorden telkens weer hard binnen.
Zo gebeurde het gisteren ook: Roos kwam thuis van een lange schooldag. Ze was vermoeid en gaf aan niet akkoord te zijn met de avondplanning van mama. Die pyjama nu aandoen, zag ze niet zitten en tandenpoetsen al helemaal niet.
NEE! Riep Roos luid en vol overgave, maar toen die pyjama willes nilles toch aanging, concludeerde ze opnieuw met ‘STOUTE MAMA!’.
Annelies weet wel dat Roos haar niet minder graag ziet, maar toch komen deze woorden telkens weer hard binnen.
Laten we starten bij de vraag:
"Hoe ziet een kleuter dit?"
Roos leert zichzelf volop kennen. Ze beseft nu, meer dan ooit in haar jonge leven, dat ze een persoon is dat niet enkel de weg moet volgen die voor haar uitgestippeld wordt, maar zelf ook een route kan bepalen.
Hoe ze dit kan aangeven of omgekeerd haar ongenoegen bij een beslissing kan uitdrukken, dat is nog niet zo duidelijk voor haar. Het komt er daardoor nog erg ongenuanceerd en vaak zonder enige filter uit.
Kleuters leven nog heel erg in het moment en gaan daar ook ten volle voor. Wanneer er iets niet loopt zoals gewenst, worden ze overspoeld door een emotie, waar ze zelf nog niet de vaardigheden voor hebben om deze met gemak te reguleren. Eenmaal overspoeld door dergelijke emotie, zitten ze als het ware in het instinctenbrein, waar enkel de overlevingsregels gelden: vechten, vluchten of bevriezen. Rustig de situatie overschouwen, afwegen wat gepast is en plannen welke actie ze gericht zullen uitbrengen, zit er nu niet in.
Stoute mama! Is een voorbeeld van een verbale vechtstrategie van een kleuter. Eentje die voor jou als mama aanvoelt als een mokerslag, maar die vooral ook de grootte van frustratie en teleurstelling, de machteloosheid van jouw kleuter illustreert, op dat moment.
2 tips om zelf mee aan de slag te gaan.
1. Maak duidelijk dat je jouw kleuter hoort en ziet.
Dit doe je in de eerste plaats door op een neutrale manier waar te nemen. Vertel luidop wat je ziet, op een rustige, niet-veroordelende wijze.
Dat Roos geen energie meer heeft om zich aan -en uit te kleden is immers geen misdaad. Dat overkomt elk van ons.
2. Wees een rustige, standvastige leider.
Wanneer er geen keuze is, wees dan een rustige, standvastige leider. Geef de grens aan op een liefdevolle manier, stevig en zonder twijfel. Maar toon ook begrip voor de emoties die daarbij komen. Een kleuter mag triest of boos om zijn, dat staat net zoals de situatie, niet ter discussie.
Zo kan mama Annelies bij haar avondplanning blijven omdat ze als ouder weet dat dit een verstandig plan is, maar kan ze ook aanvaarden dat dit voor een lastige, grote emotie zorgt bij Roos; dat hoeven we evenmin te bestrijden.
3. Blijf aanwezig.
Blijf aanwezig, ook bij die lastige gevoelens van jouw kleuter. Net dan heeft zij jouw ondersteuning en hulp het meest nodig. Negeer de grote emoties niet, een kleuter kan ze immers vaak nog niet geheel zelfstandig reguleren.
Door enerzijds stevig achter jouw beslissing te staan, maar anderzijds ook de kleuteremotie te aanvaarden, is er ruimte om te helpen bij het omgaan ermee.
Een knuffel van mama als troost, tandenpoetsen in spelvorm of heel bewuste onverdeelde aandacht geven bij het aantrekken van de pyjama, zijn maar enkele voorbeelden die het lastige gevoel van Roos hierbij een beetje kleiner kunnen maken.
Wil je graag onze andere artikels lezen?