Wist je dat...

• Een kleuter nog maar net leert wat goed en fout is. Zijn eigen normen- en waardenschaal opstellen is heel verwarrend en een lang proces. Klikken is dan vaak bevestiging zoeken bij een volwassene, van dat wat goed of fout is. Dit proces negeren of afblokken is dus niet nuttig. 
• We als volwassene vaak klikken zien als doelbewust gedrag om de ander te beschuldigen. Maar klikken is veel vaker een hulpvraag in een situatie waar de kleuter in kwestie nog geen directe oplossing ziet. 
• Klikken dus ook gezien kan worden als verantwoordelijkheid nemen, in een situatie die ze zelf nog niet de baas kunnen. 
   

‘Maar juuuuuuuuuuf... hij heeft zijn jas niet opgehangen!’ 

 

Wanneer een kleuter vertelt dat er iemand pijn heeft, zijn we meestal bezorgd. Wanneer een kleuter vertelt dat iemand aan de koekendoos zit, zijn we meestal blij dat we deze extra ogen hebben, maar wanneer diezelfde kleuter jou op een druk moment nogmaals zegt dat er eenvoudigweg geduwd wordt, benoemen we het plots als klikken. We geven dan heel stevig aan dat klikken niet mag. 

Maar begrijpen we zelf wel goed wanneer iets klikken is en wanneer niet? 

Het is belangrijk om als volwassene even op de rem te staan en de complexiteit van deze sociale vaardigheid ten volle in te schatten. Wat voor ons glashelder is, is dat zeker niet altijd voor een kleuter. Jij bent zijn houvast, een eerste hulplijn die wordt ingeroepen wanneer een dagelijkse situatie de toepassing is van alle regels en afspraken die aan een kleuter worden gepresenteerd.  

Het is net heel goed dat een kind jouw hulp in roept en vraagt om mee te kijken. Neem het als volwassene dan ook niet over en speel geen rechter in dit verhaal. Samen de situatie neutraal beschrijven en de regels en waarden in kaart brengen, is vaak voldoende om tegemoet te komen aan de vraag van jouw kleuter. 

 Een aantal tips om hiermee om te gaan:

1. Luister neutraal naar de boodschap die de kleuter brengt. Een kleuter heeft vaak nog geen optimaal ‘filtersysteem’. Hij kan nog niet altijd genuanceerd inschatten welke zaken moeten gerapporteerd worden en welke niet. Wees geen rechter, maar observeer en omschrijf de situatie zo neutraal mogelijk.
2. Geef aan dat het goed is dat de kleuter checkt bij jou, maar sta model en verduidelijk kort waarom het jou een situatie lijkt waarbij je niet lijkt te moeten ingrijpen naar de ander toe. 
3. Focus nu op de emotieregulatie van jouw kleine ‘klikspaan’. Geef een naam aan de emotie die je opmerkt. Probeer ook aan te geven hoe groot deze emotie lijkt en check even bij de kleuter zelf of dit klopt.  
   Ga vervolgens vooral in op het co-reguleren van dat gevoel, in plaats van heel oplossingsgericht te werken zoals de kleuter jou vraagt. 
   ‘Jij bent wel erg geschrokken he? Ben je ook heel boos? 
   Vraag vervolgens hoe je eventueel kan helpen om het lastige gevoel wat kleiner te maken. 
4. Ga tot slot voor jezelf de reden van klikken na en oefen samen die vaardigheid. Bijvoorbeeld:
   Hoe kan je zelf aangeven dat je dat niet leuk vindt? 
   Had je zelf al een idee om dit probleem op te lossen? 
   Hoe kan ik jou al een beetje op weg helpen?