Ruzie en herstel

Als voorlaatste thema in de Junglemaatjes lesmethode buigen we ons over ‘ruzie en herstel’.

Binnen dit thema focussen we ons op de definitie van een conflict. Een conflict zelf snel kunnen herkennen is een eerste belangrijke stap in dit leerproces. Ook focussen we op éénieders perspectief in de ruzie. Daarbij zetten we niet zozeer de situatie of de zoektocht naar de waarheid voorop, maar zetten we de gradaties van emoties bij elke speler en de emotieregulatie daarbij in de verf. Een kleuter is nog erg egocentrisch, waardoor een eerste notie krijgen van verschillende perspectiefname een must is.

Tot slot leren we kleuters aan dat wanneer de spanning daalt, de emotie kleiner wordt en ieders rust terugkeert, pas aan herstel kan gewerkt worden.

Hoe je een conflict herstelt is erg persoonlijk. Een waaier aan herstelstrategieën wordt aangeboden en samen ingeoefend. Zo kan elke kleuter één of meerdere herstelstrategieën vinden die  oprecht bij hun passen.

'JUF! Hij doet me pijn!'

'PAPA! Hij pakt mijn bal af!'

Kleuters komen vaak naar jou gelopen met een onrecht. Ze proberen dan in sneltempo een situatie te schetsen en vragen vaak een oordeel. Jij wordt in een soort 'rechterfunctie' geduwd en lijkt te moeten beslissen wie juist is en wie fout.

Kleuters willen vaak dat jij hun onrecht bevestigt en het evenwicht herstelt.

Even vaak hoor ik ouders en leerkrachten hun machteloos gevoel daarbij. We hebben het idee de situatie onvoldoende te kunnen inschatten en geen correct oordeel te kunnen vormen. We hebben het niet helemaal gezien en weten bijgevolg niet zeker wie juist of fout is.

Het gaat in deze situatie dan ook niet over dit rechtsysteem.

We hoeven geen rechter te zijn. Het is vaak van geen belang wie juist of fout is. Wat de opbouw in een situatie is, de kleine nuances of de gekleurde kijk; dat kunnen we vaak niet meer reproduceren. Veel belangrijker is hoe elk van de partijen met de emoties die hen overspoelen, omgaan. Kleuters hebben hulp nodig bij het reguleren van deze torenhoge emoties en bij het bekijken van de situaties uit ieders perspectief.

Stapsgewijs leren omgaan met conflict

• Eerst ontladen, dan ontspannen en dan pas het herstelgesprek.

De spanning van een conflict ontladen doen we door specifieke ontladingsoefeningen in te zetten op de speelplaats. Door beweging, krachtoefeningen of welbepaalde evenwichtsoefeningen kan de spanning stapsgewijs uit het lichaam. Pas dan is er ruimte om tot rust te komen en stilaan oprecht aan herstel te denken.

• Herstel op maat van elke kleuter

Een herstelstrategie is iets heel persoonlijk. Om authenticiteit daarbij te stimuleren, breng je kleuters in contact met een waaier aan herstelstrategieën.

Dwingen tot sorry zeggen of een knuffel geven zal immers geen lange termijn effect hebben. Zoeken naar de herstelstrategie die bij jou past en oprecht vanuit jezelf kan komen, wel.

Ondersteun dit visueel op de speelplaats, want na een conflict hebben kleuters vaak dat extra steuntje nodig. Geef tijd en ruimte en help hen zonder oordeel of dwang bij dit goedmaken.

Graag meteen aan de slag?

Download de gratis vertelplaten hier