Verveling bij kleuters

Wist je dat...

• Vrij spel heel waardevol is en soms ook de tijd moet krijgen om tot stand te komen? De verveling die er soms aan vooraf gaat, zorgt naast frustratie zeker ook voor creativiteit. 

•  Tijd voor verveling ook kan gezien worden als tijd om te ontprikkelen. Het is een duw op de pauzeknop. Het geeft tijd en ruimte voor verwerking van de dag. 

•  Spel ook een ontwikkeling is en zelfstandig spel niet voor iedereen zo makkelijk is. 

•  Je enkel tot spelen komt als je je veilig voelt en daardoor durft op verkenning gaan. 
  
  

Zoektocht naar balans

Het is niet eenvoudig om als ouder of leerkracht de balans te vinden tussen aanwezig zijn, nabijheid en aandacht bieden enerzijds en voldoende zelfstandigheid stimuleren anderzijds. 

Het is een zoektocht, voor elke ouder, bij elke kleuter, in elke leeftijdscategorie. Elke kleuter heeft immers zijn unieke, specifieke noden daarin. 

"Door de ogen van een kleuter is een vrije dag erg lang en vaak heel onduidelijk wat betreft de invulling."

Op zoek naar nieuwe prikkels.

Door de ogen van een kleuter is een vrije dag erg lang en vaak heel onduidelijk wat de invulling ervan betreft. In een week(end)dag is er dan misschien wel een wekelijkse structuur, maar in een vakantiedag is die er vaak niet. Jouw kleuter weet helemaal niet wat te verwachten en start de dag blind en met zijn eigen verwachting. Wanneer er dan plots geen entertainment, drukke planning of vriendjes zijn om spel te leiden, valt er een leegte die zelfstandigheid vraagt om opgevuld te worden. Dat kan voor sommige kinderen best moeilijk en frustrerend aanvoelen. Dan zie je vaak hangerig en zeurderig gedrag of net een heel dwingend gedrag of zelfs clownesk gedrag naar de voorgrond komen. Ieder heeft zijn persoonlijke stijl bij het omgaan met deze frustratie en de zoektocht naar nieuwe prikkels.  

Reik tussenstappen aan.

Het zijn vooral deze emoties die gepaard gaan met verveling waar we bij kunnen helpen. De leegte opvullen met spel, eigen acties en initiatieven daarbij nemen, dat is een vaardigheid die nog volop in ontwikkeling is. Jouw ondersteuning zit hem dan in het aanreiken van kleine tussenstappen. Zo wordt het ook voor jouw kleuter een haalbare kaart. Je kan bijvoorbeeld aanwezig zijn tijdens een spel, maar niet actief meespelen. Je kan actief meezoeken naar inspiratie, maar slechts uitgesteld komen kijken in de uitvoering ervan. Je kan spelmateriaal voorzien, zonder duidelijke spelregels of je kan bestaand spel eens combineren met iets nieuws. Zo ervaart jouw kleuter voor korte tijd die zelfstandigheid, maar voelt het niet overspoelend aan.  

 Een aantal tips:

1. Zoek een goed evenwicht tussen de nood aan jouw aanwezigheid bij spel en de nood aan zelfstandig spel. Vul bij zelfstandig spel die lege tijd niet meteen op. Laat plaats voor eigen initiatief van de kleuter of voor verveling. 
2. Maak kennis met die verveling. Geef er een naam aan en accepteer zijn aanwezigheid. Na een drukke periode is dit lege gevoel ervaren immers niet zo vreemd en herkenbaar voor iedereen. 
3. Co-reguleer het vervelende gevoel bij jouw kleuter. Jouw kleuter mag zeker hulp vragen bij het kleiner maken van dit lastige gevoel. Dat kan anders heel overspoelend werken. De erkenning ervan, jouw nabijheid en een luisterend oor zullen al erg helpend zijn. 
4. Stimuleer daarnaast ook (stapsgewijs) de zelfstandige acties. Wanneer de verveling minder overspoelend werkt, kan je kleine stappen nemen in het opstarten van zelfstandig spel. 
   In onze gratis spelfiche kan je hiervoor heel wat inspiratie vinden!
5. Tot slot, Oefening baart kunst! Zet daarom ook de weekendagenda’s niet propvol. Verveling of zelfstandig vrij spel hoeft niet enkel in de vakantie aan bod te komen, maar wordt dagelijks geoefend en verfijnd.